LojiDer Yönetim Kurulu Başkanı Dr. Kayıhan Özdemir Turan, AB ülkelerinin Türk TIR sürücülerine uyguladığı vize engelinin serbest ticaretin ruhuna aykırı olduğunu belirterek, Avrupa’da yeni bir hukuk mücadelesi başlatacaklarını söyledi. Vize konusunda en büyük sorunların yaşandığı Almanya başta olmak üzere çeşitli AB ülkelerinde vize davaları açılması planlanıyor.
Necmi ÇELİK
Lojistik sektöründe yeni bir sivil toplum organizasyonu olarak kurulan Lojistik Hizmet Sağlayıcılar Derneği-LojiDer’in Yönetim Kurulu Başkanı Dr. Kayıhan Özdemir Turan, AB ülkelerinin Türk TIR sürücülerine uyguladığı vize engelinin serbest ticaretin ruhuna aykırı olduğunu belirterek,Avrupa’da yeni bir hukuk mücadelesi başlatacaklarını söyledi.
Vize konusunda en büyük sorunların yaşandığı Almanya başta olmak üzere AB ülkelerinde vize davaları açılması planlanıyor. Bu konuda uzman hukuk büroları ve alanında isim yapmış hukukçularla görüşmelerin de sürdürüldüğü öğrenildi.
Temmuz ve Ağustos aylarında Ankara'da Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı ve Ticaret Bakanlığı nezdinde sektörün sorunları ve yeni yaklaşımlar üzerinde üst düzeyde görüşmeler yaptıklarını belirten Dr.Kayıhan Ö.Turan, sürücü vizelerinde yaşanan krizin sektöre olumsuz etkisinin her geçen gün arttığına dikkat çekerek, “Konuyu Avrupa mahkemelerine taşımak için çalışmalar yapıyoruz”dedi. Turan şunları söyledi: "LojiDer olarak bu konuyu Dünya Ticaret Örgütü'nün belirlemiş olduğu kriterler çerçevesinde serbest ticaretin engellenmesi bakış açısı ile değerlendiriyoruz.
Ayrıca sürücü vizelerinin normal turistik vizelerle aynı şekilde ele alınması ve değerlendirilmesi sürecinin de hukukun temel alındığı Avrupa Birliği normlarına tamamen zıt olduğunu görüyoruz. Lojistik sektöründe 1 set “çekici ve yarı römork” yatırımı yapan firmalarımızın yatırım bedeli bugün için 7-8 milyon TL düzeyinde. 10 setlik bir filo yatırımı yapan üyemizin toplam yatırım bedeli 70-80 milyon TL gibi yüksek meblağlara ulaşıyor. Bu yatırımın ülke ekonomisine ve ihracatına değer katması gerekirken sürücülere vize alınamaması nedeniyle atıl kalması kabul edilemez.”
Turan, uluslararası taşıma yapan araçların sürücülerine verilmeyen vizelerin ticaretin serbest olarak gerçekleştirilmesinin önündeki en büyük engel olduğunu belirterek, “LojiDer olarak Avrupa'da bu yönde hukuki bir mahkeme süreci başlatma yönünde detaylı bir çalışma yapıyoruz. Vize konusunun serbest ticaretin ruhuna aykırı bir aşamaya geldiği tezinden yola çıkarak, vize engeline nasıl bir çözüm bulunacağı konusunda Avrupa’daki uzman hukukçularla da görüşüyoruz. Mesele yargı yoluna gitmek değil, lehte kararlar çıkarıp bu konuya tüm AB ülkeleri için emsal teşkil edecek şekilde bir sonuç kazandırmak istiyoruz”diye konuştu.
Sektörün bir diğer önemli sorununun da araç parkı büyük olan lojistik firmalarının kendi garajlarında yakıt pompa istasyonu bulundurma haklarının iptal edilmesi olduğunu vurgulayan Turan şu görüşleri dile getirdi;
“Geçtiğimiz ay ulusal ve uluslararası karayolu taşıması yapan üyelerimizi olumsuz etkileyen bir KHK kararını sizlerle paylaşmak istiyorum. Filosunda 10, 50, 150, 300, 500, 800 adet aracı olan üye firmalarımız var.
Bu üyelerimiz geçmiş dönemde kendilerine tanınan hak çerçevesinde sadece kendi araçlarına verilmek üzere kendi garaj alanlarında yakıt pompa istasyonu yatırımı yapmış ve sadece kendi araçlarına yakıt vermek üzere toplu yakıt alımı yaparak, taşımacılık hizmeti maliyet kalemleri içinde yüksek bir yüzdeye sahip olan yakıt maliyetlerinde iyileştirme yapma imkanına sahip olmuştur. 5015 sayılı Petrol Piyasası Kanunun 9. Maddesinin yedinci fıkrasında Temmuz ayında KHK ile yapılan bir degişiklik ile üyelerimizin hakları iptal edilmiştir. Ancak bunun nedenini tam olarak kavrayamadık. Devletimizin “denetim” adı altında atmak istediği her adıma derneğimiz üyesi firmalar ve sektör firmalarımız destek olacaktır.
Bununla birlikte birkaç kötü örnek ve icraat, işini doğru yapan, yatırım yaparak istihdam yaratan firmalarımızın olumsuz etkilenmesine neden olmamalıdır. 1 Ocak 2025'te uygulamaya alınacak bu kararın tekrar gözden geçirilmesi adına çalışmalarımız devam ediyor.Ümit ediyoruz ki yapacağımız çalışmalar olumlu sonuçlanacak ve bu konuda bütün paydaşların beklentilerini karşılayan bir çözümü hep birlikte oluşturacağız.”
Yetki belgeleri ve haksız rekabet ortamı
Sektörde uzun yıllardır konuşulan bir diğer konunun da haksız rekabet ortamı olduğunu ifade eden Dr. Kayıhan Ö. Turan, yetki belgeleri konusuyla ilgili olarak, “Yüksek bedellerle alınan yetki belgeleri ile lojistik hizmetlerin yapıldığı bir ekosistemde faaliyet gösteriyoruz. Ancak denetimin istenen düzeyde olmaması nedeniyle hala belgesiz yapılan faaliyetler engellenemiyor. Bunun sonucu olarak belgeli firmalarımız haksız rekabet ortamında işlerini devam ettirmeye çalışıyor." dedi.
Lojistik Hizmet Sağlayıcılar Derneği’ni (LojiDer) sektörün yeni çekim merkezi olarak niteleyen Dr. Kayıhan Özdemir Turan," Ülkemizin 7 bölgesinde, 26 ilinde üyemiz var. 6 aylık süre sonunda üye sayımız tüzel kişilik olarak 298’ e ulaştı. Üyelerimizin 2023 cirosu 1.84 milyar ABD doları, 8 bin 170 kişiye istihdam sağlıyoruz, istihdamın yüzde 18'ini kadınlarımız oluşturuyor. Sektörümüze ve ülkemize değer katmak adına yoğun çalışma tempomuz var.
Uluslararası boyutuyla 28 ülke Derneği'nin yer aldığı 40 yıllık bir geçmişi olan European Logistics Association ELA'nın Türkiye'den üyesi olan ilk STK olduk. 27 yıllık geçmişi olan, dünyada 3 bölgede yapılanmış TAPA’ ya da Türkiye'den üye olan STK yine LojiDer oldu"dedi.
Dr. Kayıhan Özdemir Turan, “Ağustos ayında Ankara'da yapılan ve ağır nakliye sektörümüzün uzun yıllardır beklediği yönetmelik ile ilgili katıldığımız çalıştayda özellikle yenilikçi yaklaşım ile önerdiğimiz karayolu treni uygulaması sektörümüz için ufuk açıcı bir uygulama olacak. 2025'te yenilikçi bu uygulamanın hayata geçecek olması bizleri heyecanlandırıyor. “Karayolu treni” ile özellikle otobanlara yakın yükleme mahalleri ile otobanlara yakın boşaltma mahallelerine yakın noktalar arasında yapılacak taşımalar için çok önemli bir tasarruf sağlanacak" dedi.